Op het spoornet mag het dan rustig zijn, het draadloze netwerk heeft het zwaar te verduren; Nederland werkt massaal thuis. Zeven tips die helpen hoe je dat het efficiëntste doet, zeker als je het niet gewend bent.
Tip 1: Ga de afleiding uit de weg
Veel mensen die de komende weken thuiswerken, zijn niet alleen thuis. Dat maakt de situatie uniek, zegt Marianne Sturman (55), directeur van thuiswerkorganisatie Moneypenny. “Het is natuurlijk niet handig als je gaat bellen en je kinderen lopen te razen op de achtergrond.”
“Als je met je partner thuis bent, is het misschien een goed idee om met het thuisfront een schema te maken,” zegt Sturman. “Dan werk jij twee uurtjes terwijl je partner met de kinderen is, en daarna draai je het om.”
Thuiswerker Myrthe Moring (21) heeft nog geen kinderen, maar wel een kat, die al vaker bij de beginnende technische consultant door het beeld is gelopen. “Ik vind dat niet zo erg in mijn geval, maar het is wel iets waardoor je de focus soms kunt verliezen,” zegt ze.
Tip 2: Een goede werkplek moet je zelf creëren
Als journalist en opruimcoach Caroline Griep (55) haar thuiswerkdag begint, doet ze gewoon alsof ze de deur uit moet. “Ik kleed me aan, ik doe mijn make-up op en ik kam mijn haar. Maar in plaats van naar buiten, ga ik naar mijn werkkamer.” Ze begrijpt dat het aantrekkelijk is om thuis in pyjama te werken. “Maar je wordt er ook een beetje een lapzwans van.”
Technisch consultant Moring benadrukt hoe belangrijk het is om je eigen werkruimte te creëren. Dat kan al in kleine dingen zitten. “Zo heb ik een extra monitor en een muis aangesloten op mijn laptop.” Ook zorgt ze voor een goede bureaustoel en een opgeruimd bureau.
Volgens hoogleraar arbeidsrecht Gerrard Boot (58), verbonden aan de Universiteit Leiden, is sinds 2012 de werkgever ook verantwoordelijk voor een ergonomische thuiswerkplek, als je een dag in de week of vaker thuiswerkt. “Als je dan vanaf je keukenstoeltje werkt, moet je werkgever ervoor zorgen dat jij op een goede bureaustoel kunt zitten. Maar dat kun je niet van de werkgever verwachten als je altijd op kantoor werkt en incidenteel thuis, zoals nu.”
Tip 3: Balanceer werk en privé
Suzie Geurtsen (30), gedragspsycholoog bij onderzoeks- en adviesbureau Dijksterhuis & Van Baaren, geeft als tip voor een prettig werkritme de Pomodorotechniek: in blokken van vijfentwintig minuten werken, en dan vijf minuten pauze nemen (tip: zet telkens een wekker). “Zo herinner je jezelf eraan om regelmatig pauze te nemen, nu je niet meer tussendoor met je collega’s kletst of naar de koffieautomaat wandelt.”
Overigens waarschuwt ze voor de verleiding om je pauze op te vullen met huishoudelijke taken. “Onze omgeving stuurt ons gedrag. Zorg er daarom voor dat je vanuit je werkkamer niet de vuile was of de vaat ziet staan.” Je pauze is het meest effectief als je iets doet waarbij je ontspant en je hersenen geen nieuwe informatie opnemen. Zoals uit het raam staren of een rondje wandelen.”
Ook Moring zegt dat bij het thuiswerken niemand op je let. Slim je tijd indelen moet je zelf doen. “Pas je normale kantoorregels toe: na zessen sluit je alle werktabbladen op je laptop af. Werk ook niet door tijdens je lunchpauze.”
Journalist Griep is zeker niet 24/7 bereikbaar: ze houdt de richtlijn van acht productieve uren per dag aan. Hoogleraar Boot bevestigt dat de Arbeidstijdenwet in principe ook thuis geldt. Voor Griep helpt het dat ze haar hondje Ceesje met regelmaat moet uitlaten. “Juist dan doe ik de meeste inspiratie op voor de stukken die ik schrijf.”
Verder adviseert Geurtsen ook om op gescheiden plekken in huis te werken en te ontspannen. “Voorkom dat je werkt op je bank of bed. Het ritueel van het ‘naar huis gaan’ kun je thuis creëren door bijvoorbeeld andere muziek op te zetten als je klaar bent, of andere kleren aan te trekken.”
Tip 4: Maak duidelijke afspraken met je collega’s
Volgens thuiswerkexpert Sturman vragen managers zich bij thuiswerken vooral af hoe ze hun werknemers gemotiveerd houden. Sommige bedrijven werken immers met dagelijkse of wekelijkse vergaderingen. “Ik adviseer om alle vergaderingen door te laten gaan op de afgesproken tijden, maar dan online,” zegt ze.
Bij belangrijke vergaderingen kun je het beste videobellen, zegt Sturman. “Vaak merk je dat mensen bij een telefonische vergadering iets minder goed opletten en tussendoor nog een mailtje wegwerken.”
Amsterdammer Roelof Ettema (55), klinisch epidemioloog en hoofddocent verpleegkundige studies aan de Hogeschool Utrecht, geeft nu op afstand colleges. “Maar ik ben wel ietsje harder geworden,” zegt hij. “Studenten zijn er zelf voor verantwoordelijk dat ze vindbaar zijn, met hun telefoonnummer en e-mailadres.” Tevens heeft hij regelmatig last van achtergrondgeluiden, zoals ritselende papieren of blaffende honden. “Daarom heb ik de regel: als je niet praat, schakel je je microfoon even uit.”
Tip 5: Wees creatief, er is meer mogelijk dan je denkt
Ook als je geen kantoorbaan hebt en het in je branche onnatuurlijk lijkt om thuis te werken, is er meer mogelijk dan je denkt. Zo gaan bij psychologenpraktijk Grip consulten op afstand door. Secretaresse Brigitte Sluitman zegt: “De voorkeur gaat uit naar videobellen. Bij oudere patiënten ontbreekt nog weleens de apparatuur, dan telefoneren we.” Ook wordt een online module, Therapieland, ingezet als hulpmiddel.
Huiswerkbegeleidingsinstituut Schoolkitchen in het centrum biedt huiswerkbegeleiding en bijles digitaal aan. “Maar voor bepaalde vakken, zoals wiskunde of natuurkunde, is het toch onhandig werken met een toetsenbord,” zegt leidinggevende Nina Riem Vis (27). “We kijken nu met een studiebegeleider die kunstmatige intelligentie studeert, welk programma het beste werkt voor welk vak. We hebben gelukkig allemaal knappe koppen in huis met creatieve ideeën.”
Hoofddocent Ettema merkt dat hij vaardiger wordt in het gebruik van online-applicaties: zo verkiest hij Zoom boven Skype – ‘dat laatste vind ik een rommelig programma’. Bij colleges van meer dan tien mensen laat hij het videobellen achterwege, maar spreekt hij bij zijn Powerpointslides een geluidsopname in, of werkt hij met Microsoft Teams.
Thuiswerkexpert Sturman moedigt iedereen aan om te experimenteren met online samenwerkingstools. “Er zitten zo verschrikkelijk veel functies in. Net zoals je op kantoor soms samen met een collega naar een scherm kijkt, kun je via Skype ook een scherm delen. Daar is een knopje voor.”
Tip 6: Houd het teamgevoel erin
Volgens gedragspsycholoog Geurtsen kun je een beetje geïsoleerd raken en een gevoel van betekenis missen als je niet gewend bent thuis te werken. “Houd daarom contact met je collega’s.” Feedback is daarin belangrijk. “Als je iets voor je collega doet, zorg er dan ook voor dat je hoort dat hij er blij mee is. Blijf elkaar complimenten geven.”
Ook thuiswerkexpert Sturman benadrukt hoe belangrijk het is om het teamgevoel erin te houden. “Als je nog geen WhatsAppgroep hebt met je team, is het tijd om er eentje te introduceren. En houd de kantoorhumor erin!”
Tip 7: Baal niet als het niet lukt
Geurtsen benadrukt, tot slot, dat het voor iedereen een nieuwe, spannende situatie is, die grote aanpassingen vergt. “Geef jezelf wat tijd om je aan te passen. Als het niet meteen lukt om zo productief te zijn als normaal, raak dan niet gefrustreerd.” Wat helpt wel? “Accepteer dat de situatie nu even niet optimaal is. Bekijk wat er al goed gaat en wat morgen nog beter kan. En wees hierin vooral niet te streng voor jezelf.”
Verscheen in Het Parool.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.[paytium name=”Eenmalige donatie Tahrim Ramdjan” description=”Eenmalige donatie Tahrim Ramdjan”] [paytium_dropdown label=”Ik doneer” options=”1,50/5/10/25/100/250″ options_are_amounts=”true” /] [paytium_total label=”Mijn gekozen donatie” /] [/paytium]