Verscheen op 16 juli 2020 in Het Parool.
Donderdag is Chan Santokhi geïnstalleerd als nieuwe president van Suriname en opvolger van Desi Bouterse. Ook voor Surinaamse Nederlanders, die de inauguratie live in een buurtcentrum in Zuidoost volgden, is het een historisch moment. ‘We hebben lang gewacht, nu is het eindelijk zover.’
Al 52 jaar geleden kwam ze naar Nederland, maar nog steeds mist ze Suriname. Waarom? “Om de warmte, de liefde,” zegt de 66-jarige ex-politicus Shirley Dayala. “Mensen in Nederland zijn veel meer op zichzelf.”
Als ze naar Suriname gaat, kan ze er nooit lang blijven. “De medicijnen zijn er niet, de apparatuur mist, de ouderenzorg ontbreekt.” En dus heeft Dayala haar hoop gevestigd op de nieuwe president, Chan Santokhi, om de zorg in Suriname weer op gang te brengen.
Oranje
Via een groot tv-scherm volgen zo’n vijftig mensen in wijkcentrum Simud in Amsterdam-Zuidoost de inauguratie van Santokhi, van de Vooruitstrevende Hervormingspartij (VHP), als de tiende president van Suriname. Niet alleen wapperen er oranje VHP-vlaggen bij het wijkcentrum, ook de geserveerde zoetigheden – jalebi, voor de liefhebber – voldoen aan de partijkleur.
Vanwege de coronamaatregelen is alleen de harde kern uitgenodigd voor de bijeenkomst, zegt advocaat Lachman Soedamah (62), tevens voorzitter van de Nederlandse afdeling van de VHP. Men begroet elkaar noodgedwongen met ellebogenwerk of een ‘boks’. Het drukt de sfeer niet, getuige het opgetogen applaus van het publiek wanneer Santokhi voor het eerst op het scherm verschijnt – en het spottend gelach wanneer scheidende president Desi Bouterse opkomt.
Dayala spreekt over een historisch moment. “Suriname heeft pijn en verdriet gehad. Nu is het tijd voor een ander tijdperk.” Ze is blij dat het land van Bouterse af is. Wat haar het meest stak aan zijn beleid? “Niets. Er was namelijk geen beleid.”
De 36-jarige jurist Tina Jakoeb, ook verbonden aan VHP Nederland, spreekt over familie en kennissen in het moederland die ze ziet tobben – ‘pinaren’, zoals Surinamers zeggen. “Ze leven onder de armoedegrens en moeten het hebben van voedselpakketten. Jongeren krijgen geen baan, terwijl ze er wel voor gestudeerd hebben.”
Smeltkroes
Suriname is een smeltkroes. Waar dat de kracht is van het land, kan het ook een valkuil zijn. De VHP staat bekend als een traditioneel Hindoestaanse partij, wat weleens tegen de partij wordt gebruikt. Des te knapper vindt de 61-jarige ondernemer Prem Ratchasing dat ‘Santokhi de partij heeft uitgebouwd tot een nationale beweging.’ Vicepresident Ronnie Brunswijk (ABOP) is immers een Afro-Surinamer.
Ratchasing hoopt vooral dat de nieuwe president buitenlandse investeerders weet te werven. Ook ex-politicus Dayala ziet het als de eerste taak van de nieuwe president om contacten over de grens aan te boren. “Hij is al gefeliciteerd door veel presidenten en premiers, ook door Rutte.” Hoewel ze vertrouwen heeft in de nieuwe president, blijft ze kritisch: ze vindt het jammer dat Santokhi Brunswijk, die in Nederland is veroordeeld voor drugshandel, als vicepresident heeft geselecteerd. “Maar Santokhi zal weten waarom hij dit doet. Als je het land wil redden, moet je water bij de wijn doen.”
Vervroegde wisseling van de wacht
De verkiezing van de president en de inauguratie stonden eigenlijk gepland voor augustus, maar zijn door het Surinaamse parlement vervroegd. “Hoe eerder, hoe beter,” zegt Roy Ashruf (66), voorzitter van wijkcentrum Simud. “We hebben heel lang gewacht, maar nu is het eindelijk zover. Met spoed moeten de problemen in Suriname opgelost worden.”
VHP Nederland-voorzitter Soedamah blijft daarin realistisch. “Ik denk niet dat Santokhi alle beloften in vijf jaar zal realiseren. Het zal even gaan duren.”
Wat is de Surinaamse identiteit?
Het Surinaamse volk bestaat uit vele etnische bevolkingsgroepen. Vaak gaat dat goed, soms kan het tot spanning leiden. Na de tv-inzamelingsactie Nederland voor Suriname begin juli ontstond er bijvoorbeeld onvrede onder sommige Surinaams-Hindoestanen, omdat naar hun idee te veel Afro-Surinamers in de uitzending te zien waren. Zeker is dat president Santokhi voor de uitdaging staat om de verschillende groepen te verzoenen.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.[paytium name=”Eenmalige donatie Tahrim Ramdjan” description=”Eenmalige donatie Tahrim Ramdjan”] [paytium_dropdown label=”Ik doneer” options=”1,50/5/10/25/100/250″ options_are_amounts=”true” /] [paytium_total label=”Mijn gekozen donatie” /] [/paytium]