Verscheen op 4 juli in PS van de Week, zaterdagmagazine van Het Parool.
Veel Amsterdammers vertrekken in de zomermaanden met het hele gezin naar hun vaderland. Hoewel Europa zijn grenzen beetje bij beetje openzet, blijft voor veel landen code oranje van kracht: alleen noodzakelijke reizen. Geen familiebezoek in Turkije, Marokko en Israël. Vier gezinnen vertellen hoe zij daarmee omgaan.
Pedagogisch medewerker Tuğbanur Batman (23) en haar broer Ahmed Batman (20, links), student bouwkunde, gaan met hun ouders jaarlijks naar Turkije. Ook op de foto: vader Abdullah Batman (49) en Tuğbanurs man Ömer Ince (29).
Ahmed: “We gaan minimaal één keer per jaar naar Turkije, voornamelijk om familie te bezoeken. Dat is altijd een emotionele ontmoeting, omdat we ze zo weinig zien. Oma en opa vragen altijd als we ze spreken: wanneer komen jullie weer?”
Tuğbanur: “Voordat ik getrouwd was, ging ik altijd met m’n ouders mee, zes weken achter elkaar. Maar nu ik met mijn man ben, gaan we eerder twee weekjes langs.”
Ahmed: “Als we inderdaad zes weken gaan, dan toeren we door het land. We hebben niet alleen familie in Istanboel, maar ook in Kayseri en Mersin. Mersin is een kuststad naast Antalya, daar kun je heerlijk naar het strand.”
Tuğbanur: “Dan gaan we echt vakantie vieren. Lekker in de zee zwemmen, genieten van het eten. Daar voel ik me ook echt thuis. Ik ben in Nederland geboren, maar mijn tweede taal is Turks. Als ik daar ben, kan ik alles in die taal verstaan en vertellen. Dan heb je gewoon een fijnere vakantie, denk ik.”
Ahmed: “Turkije staat ook vol Romeinse steden. Mijn opa komt uit zo’n stad, met bouwwerken van duizenden jaren oud. Ik kijk m’n ogen uit als architectuurstudent, ook al vinden mijn ouders het niet per se interessant.”
Tuğbanur: “Ik vind het wel een nare gedachte dat ik nu niet naar mijn thuisland kan gaan.”
Ahmed: “Vooral voor mijn opa en oma is het heftig. Ze zijn met de crisis ook net wat eenzamer.”
Tuğbanur: “Maar goed, het is wel zo dat we nu allemaal beperkt worden door corona. Niks gaat zoals we het willen. Het belangrijkste is dat we allemaal gezond zijn.”
Ahmed: “Ja, maar ik vind het wel belangrijk om familie te zien. Je hebt ook Turkse Nederlanders die alleen een all-inclusive boeken, maar dan niet hun familie een paar honderd kilometer verderop bezoeken. Dat mag natuurlijk, maar in onze cultuur staan familiebanden toch wel centraal.”
Architect Micha de Haas (55) gaat meermaals per jaar met zijn dochter Shulamit Löwensteyn (19), student politics, philosophy and economics (PPE), naar Israël.
Micha: “Als enige van mijn familie ben ik halverwege m’n studie naar Nederland gekomen. Mijn ouders, broer, zus, neefjes en nichtjes zitten allemaal nog in Israël. Eerst bleef ik hier voor mijn werk, toen voor de liefde, en op een gegeven moment kwam Shulamit.”
Shulamit: “We bezoeken altijd familie in Israël. Afgelopen weekend zouden we de verjaardag van mijn opa vieren. Hij is negentig geworden.”
Micha: “Eigenlijk noemen we het nooit vakantie, maar eerder een onderhouds-bezoek.”
Shulamit: “Nou, af en toe voelt het ook wel als vakantie, als we de woestijn ingaan bijvoorbeeld. Maar het klopt, opa en oma zijn best wel oud, en niet meer in enorm goede gezondheid. Die kunnen minder makkelijk hierheen komen, dus gaan wij naar hen toe.”
Micha: “Of Israël mijn thuisland is? Dat voelt dubbel. Ik heb een heel sterke band met de taal, mijn vrienden, het landschap. Maar ik erger me enorm aan de politieke situatie daar.”
Shulamit: “Ja, misschien is het qua morele overtuiging niet de beste keuze om erheen te gaan. Maar ik vind het wel belangrijk genoeg om mijn familie te zien.”
Micha: “Er gaan intussen alweer vluchten, maar bij aankomst moet je twee weken in quarantaine. Ik vind het vooral jammer dat ik de verjaardag van mijn vader mis, dat is toch een belangrijk moment.”
Shulamit: “We weten niet wanneer we weer kunnen gaan. Ik ga deze zomer maar met vriendinnen een weekend in een huisje op een van de Waddeneilanden zitten, denk ik.”
Micha: “We hebben ook nog een seizoensplaats op zo’n ouderwetse camping vol Amsterdammers in het Gooi. Wellicht gaan we daar naartoe.”
Student religiewetenschappen en psychologie Imane Amara (21) en haar broer Adam (17), student bedrijfskunde, zouden met hun ouders en broertje Rayan (8) naar Marokko gaan.
Adam: “Eigenlijk gaan we niet meer zo vaak: meestal om het jaar. Het voelt altijd als thuiskomen, omdat ik er best veel familie heb. Toevallig hadden we dit jaar ook geboekt. We zouden begin juli vertrekken.”
Imane: “Nu is er vooral veel onzekerheid door corona in het land. Er mocht maar één persoon per gezin naar buiten om boodschappen te doen, hoorden we.”
Adam: “Ik vind het jammer dat ik mijn familie niet zie. Ik heb echt leuke neefjes en nichtjes.”
Imane: “Ik geloof dat onze familie daar de maatregelen wel zwaar vindt. Ik had me er ook op verheugd om hen daarin te steunen.”
Adam: “Ik moet eerlijk zeggen dat ik niet eens zo vaak naar Marokko zou gaan als ik er geen familie had. Dan zou ik naar een andere warme bestemming gaan. Italië bijvoorbeeld, al is dat nu met corona ook geen goed idee.”
Imane: “Ik ben voorlopig nog wel zoet met mijn tentamens. In juli en augustus heb ik er nog een paar.”
Adam: “Voor mij wordt het de komende maanden freestylen. Ik ga een beetje werken, ik wil weer eens naar de bioscoop. Misschien een beetje zwemmen. Deze zomer wordt zeker geen een ramp.”
Arbeidsadviseur Abdel Chekhchar (56) en Nabila Chekhchar (51), zelfstandige in de reisindustrie, gaan regelmatig met hun zoon Chaheed (22) en dochter Hannah (18) naar Marokko.
Nabila: “Mijn werk triggert me om veel andere landen te zien. Maar mijn ouders hebben een huisje in Marokko, waar ze telkens voor een halfjaar heen gaan. En omdat zij nu een bepaalde leeftijd hebben bereikt, vinden we het toch belangrijk om daar elke zomer heen te gaan.”
Hannah: “Het is vooral stressvol als we naar Marokko gaan. Oma’s huisje staat in een drukbezochte kuststad, die vroeger een dorp was.”
Abdel: “Ik heb familie die permanent in Marokko woont. Die proberen we ook altijd even te zien. Onze uitvalsbasis is dan Tetouan, omdat dat direct aan de Middellandse Zee ligt. Vaak gaan we vanuit daar naar Marrakech voor een weekje.”
Hannah: “Ik ben de laatste tijd best vaak bij mijn oma geweest, en dan leer ik haar een beetje hoe de smartphone werkt. Dan zit ze al haar vrienden en familie in Marokko te bellen.”
Nabila: “De buurvrouw van mijn moeder in Marokko is doktersassistent. Zij vertelde ons dat de praktijk maar een paar uur per dag open mag, en dat mensen speciale briefjes nodig hebben om de straat op te kunnen. Hoewel ik in de reisbranche zit, adviseer ik niemand om nu te boeken. Het land blijft nog tot medio juli op slot.”
Abdel: “De laatste jaren gaan veel mensen met het vliegtuig, terwijl veel Marokkanen van de eerste generatie vroeger met de auto gingen. Tijden veranderen.”
Nabila: “Ja, maar ook ten goede. Ik krijg via Whatsapp veel krantenartikelen en facebookposts in het Arabisch binnen. Een jeugdvriendin belde me laatst, en vertelde dat zij tijdens de lockdown vanuit haar huisje kan uitkijken over zee. Maar ze houdt haar hart vast voor de mensen in de volksbuurten die klein behuisd zijn.”
Reizen of toch thuisblijven?
Het ministerie van Buitenlandse Zaken hanteert een kleurcode bij haar reisadviezen (zie www.nederlandwereldwijd.nl). Bij code rood geldt er een absoluut negatief reisadvies en bij oranje wordt men afgeraden om te reizen, tenzij het een noodzakelijke reis betreft. Alle landen die in dit artikel worden behandeld, kennen een code oranje. Bij code geel mag je naar het betreffende land reizen, maar moet je wel letten op bepaalde veiligheidsrisico’s. Per 15 juni geldt in veel Schengenlanden code geel in plaats van code oranje. Bij code groen is er geen gevaar.
Volgens het ministerie blijft code oranje van kracht voor een land zolang het coronavirus daar nog niet voldoende onder controle is. Deze code kan ook worden uitgegeven als er nog geen toeristen welkom zijn, of als er een verplichte quarantaine is bij aankomst.
De reisadviezen van het ministerie zijn niet bindend en reizigers bepalen zelf of een reis noodzakelijk is. Het is denkbaar dat een land waar code oranje of code rood geldt zelf een inreisverbod handhaaft of de grenzen sluit.
In Marokko is de noodtoestand verlengd tot 10 juli. Sinds vorige week is het land opgedeeld in twee zones. In de eerste, die minder hard getroffen is door het coronavirus, gelden meer versoepelingen dan in de tweede zone. Vooralsnog blijven in het hele land evenementen verboden en cafés en restaurants gesloten.
In Turkije mogen sinds vorige week minderjarigen en 65-plussers weer de straat op. Begin juni gingen restaurants, cafés, musea en sportscholen weer open. Voorlopig gaan er nog geen directe vluchten tussen Nederland en Turkije.
Israël is sinds begin mei al niet meer in lockdown en de eerste vluchten tussen Nederland en Israël zijn eind juni hervat. Toch mogen voorlopig alleen Israëlische burgers het land in. Zij moeten bij aankomst veertien dagen in thuisquarantaine blijven.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.[paytium name=”Eenmalige donatie Tahrim Ramdjan” description=”Eenmalige donatie Tahrim Ramdjan”] [paytium_dropdown label=”Ik doneer” options=”1,50/5/10/25/100/250″ options_are_amounts=”true” /] [paytium_total label=”Mijn gekozen donatie” /] [/paytium]